علايم هشدار دهنده رابطه متزلزل

بسياري از مردها (خصوصاً) و زنها متوجه ناخرسندي و نارضايتي همسرشان از زندگي اشتراكي نمي‌شوند. علايم و نشانه‌هاي زير مي‌توانند زنگ خطرهايي براي ارتباط و زندگي اشتراكي باشند و بايستي هر چه سريعتر اقدام مناسبي به عمل آورد:

– شما كمتر به هم لبخند زده و با هم اوقات شادي‌بخش کمی داريد و كمتر ابراز علاقه و محبت مي‌كنيد (نظير نوشتن يادداشت عاشقانه، دادن هديه، حتی گل و …).

– با ديگران راحت‌تر و بيشتر مي‌توانيد صحبت كنيد تا همسرتان (خصوصاً اگر مربوط به همسر و زندگي اشتراكي‌تان باشد).

– دفعات و شدت جر و بحث‌هاي شما بيشتر شده است و يا اصولاً براي جلوگيري از جر و بحث سعي به فرار از آن مي‌كنيد (تا طرح و حل آن).

– بندرت اوقات خوشي را كه با هم داشته‌ايد بخاطر مي‌آوريد و يا بندرت ايده‌ها و آرزوهاي‌تان را با هم در ميان مي‌گذاريد.

– اشتياق چنداني براي با هم بودن و خوش‌گذراني و تفريح با هم نشان نمي‌دهيد (حتي به اين دليل كه شديداً مشغول كار و وظايف خود هستيد).

– ارتباط زناشويي‌تان يا كاهش يافته‌و يا رغبت و ميل چنداني نداريد.

– ته دل‌تان احساس مي‌كنيد كه در ارتباطتان چيزي غيرعادي است (به شرط اينكه آدم شكاكي نباشيد).

نكته: بر روي يك ورقه كاغذ ده خصوصيت، رفتار و يا ويژگي كه همسرتان به آنها بهاء مي‌دهد و آنها را دوست دارد ، ليست كنيد (مثلاً نظافت، لباس و پوشش مناسب، اختصاص زمان براي با هم بودن، مسئوليت‌پذيري، محترمانه رفتار كردن، ابراز علاقه و محبت و …). دو مورد از آنها را انتخاب كنيد و هر روز براي مدت يك ماه آنها را بطور صميمانه برآورده كنيد و ماه بعد دو مورد ديگر و الي آخر. در مدت كوتاهي نتايج خيره كننده آن را خواهيد ديد (عشق ساختن و شدن است و نه فقط داشتن)

1) زن و شوهر بايستي هر آنچه را در دل دارند به همسرشان بگويند.

برخي بر اين باورند كه چون زن و شوهر جفت و نيمه همديگر هستند هر چه زوجین احساسات و افكار (چه مثبت و چه منفي) خود را با هم در ميان بگذارند آنها رابطه صميمانه‌تر و عاشقانه‌تری خواهند داشت. اين مسئله زماني صادق خواهد بود كه شروط زير رعايت شوند:

! قبل از هر يك انتقاد يا نكته منفي در مورد همسر بايستي حداقل به 5 نكته و ويژگي مثبت او اشاره و مورد تحسين و ستايش قرار گرفته شده باشد. به عبارت ديگر، يك گفتار يا رفتار مخرب و منفي اثرات پنج گفتار و رفتار خوب و مثبت را ضايع مي‌كند.

! آيا اطلاعات و يا مطالب گفته شده نقش و تاثيري بر زندگي اشتراكي‌تان خواهد گذاشت؟ مثلا بیان مطالبی نظیر پارسال كه خونه مامانم بوديم تو يه جوك گفتي كه من خيلي خجالت كشيدم؛ يا: امروز كه رفته بودم سوپري خريد يه نفر به من متلك گفت ؛ یا: فلاني به من گفت كه مامانم چطوري تونسته با پدر عصبي و ترش‌روم زندگي كنه و … کاملا بی مورد هستند.

! اگر در رابطه با ظاهر همسرتان نكته منفي وجود دارد (مثلاً لباس، نوع آرايش و …) بهتر است انتقاد بصورت مثبت ابراز شود (مثلاً اگر همسرتان رژ قرمز زده و چندان مورد پسند شما نيست مي‌توانيد بگوييد: به نظرم رژ قهوه‌اي خيلي‌خيلي زيباترت مي‌كنه و يا با اون لباس. …. خوشگل‌تر مي‌شي و…)

2) در مشكلات زناشويي هميشه زن و شوهر هر دو مقصر هستند!

اگر چه در بسياري از موارد اين موضوع صادق است ولي چنين منطقي در بسياري از موارد مي‌تواند بسيار احمقانه و مخرب باشد. براي مثال در مواجه با خيانت يكي از زوجين، چنين استدلال مي‌شود كه حتماً همسر او كمي‌ها و كاستي‌هايي در مورد سكس و … داشته كه موجب خطا و انحراف او شده است. وظيفه ما در زندگي اشتراكي اين است كه كار خوب و درست خود را انجام دهيم و نه اينكه قصور و كوتاهي و يا حتي خطاي ديگري مجوزي براي خطا و گناه ديگري شود (اول تكليف زندگي اشتراكي خود را مشخص كنيد و آنگاه كه آزاد شديد هر كاري كه دوست داريد انجام دهيد).

3) ازدواج مشاركت برابر (50-50) است.

اگر چه در كل و طولاني مدت ازدواج يك مشاركت و همكاري برابر است اما واقعيت‌هاي زندگي و افراد آنچنان پيچيده و غيرمترقبه هستند كه در بسياري از موارد پيروي از اين اصل غير ممكن می نماید. براي مثال، زماني كه يكي از زوجين شديداً بيمار مي‌شود ديگري ممكن است بيش از 90% مسئوليت زندگي را به دوش بكشد و در زماني ديگر طرف مقابل.

به همين ترتيب در مشكلات زندگي ممكن است فرد بر اين باور باشد كه من يك قدم خود را برداشته‌ام و حال نوبت طرف مقابل است. يا اينكه من چنين و چنان كارهايي را انجام داده‌ام و حال او بايد جبران كند (اگر هم به زبان نياورد حداقل در ذهن خود چنين استنباط و تفكري دارد). اصل كلي در اين باره اين است كه ما بايستي در هر موردي كار درست و خوب خود را با توانی صد در صدی انجام دهيم و منتظر جبران و يا حركتي از طرف مقابل نباشيم (ممكن است كار خوب و درست ما اين باشد كه حتي اگر همسرمان حاضر نباشد ما خود به تنهايي به مشاوره رفته و اگر به اين نتيجه رسيديم كه راه ديگري باقي نمانده، آنگاه خود را نجات دهيم).

4) مشكلات زندگي زناشويي را بايد در خود نگه داشت و با كسي در ميان نگذاشت.

متاسفانه بدليل سيستم فكري بسياري از آقايان (نظیر اينكه همه چيز‌دان هستند و يا مسائل خانوادگي و خصوصي نبايستي با كسي درميان گذاشته شود) و بسياري از خانمها (ترس از آبرو يا خجالت كشيدن و يا اينكه مشكلات به مرور زمان كم‌رنگ خواهند شد)، زوجين زماني بدنبال چاره و راه حل مي‌گردند كه يا دير است و يا بسيار مشكل. به عنوان يك اصل كلي، هرگاه با مشكل و مسئله يا اختلاف زناشويي روبرو شديد و نمي‌دانيد كه كار درست چيست و يا راه ‌حل و درايت‌تان كارساز نبود در اولين فرصت ممكن با يك فرد آگاه، بصير، منصف و با تجربه مشورت نماييد. بهترین فرد برای این کار یک متخصص مشاوره ازدواج و خانواده است اما در مواردی والدین دو طرف نیز گاهی کمک کننده خواهند بود ( به شرط اینکه آگاه ، مهربان و منصف باشند).

توجه: طرح و درد دل مسائل خصوصي و خانوادگي با دوستي كه از آگاهي و تخصص و تجربه كافي برخوردار نيست نه تنها مفيد نيست بلكه تجاوز به حريم خصوصي همسرتان مي‌باشد و معمولا بیشتر زیانبار خواهد بود تا مفید و کمک کننده. زیرا ممکن است از آن سوءاستفاده شود، توصیه های غلط داده شود، فرد مورد تایید نادرست قرار گیرد و …

– سوء تفاهم عامل بسياري از دلخوريها و مشكلات زناشويي است. احساس، نظر، انتظار و خواسته خود را كاملاً شفاف، ساده، دوستانه و صادقانه ابراز كنيد، بدون اينكه همسرتان را سرزنش، بازخواست، تهديد و يا تخريب كنيد. مثلاً اگر می بايستي از موضوعي نيز شما مطلع مي‌شديد بجاي اينكه بگوييد: «تو اصلاً منو به حساب نمي‌آوري»، «بايد به من مي‌گفتي»، بگوييد: «فكر مي‌كنم اين موضوع به من هم مربوط مي‌شد و بهتر بود من هم از اون خبر مي‌داشتم» يا: «دوست داشتم نظر من هم پرسيده مي‌شد»….).

– خشم و عصبانيت را هرگز عذر و بهانه‌اي براي بدرفتاري و گفتار نامناسب‌تان قرار ندهيد (جايي برای «عصباني بودم نفهميدم اون حرف رو به تو زدم» يا «عصباني بودم و اون كارو كردم» وجود ندارد). ما در زمان عصبانيت (حتي اگر حق با ما باشد) بعيد است در برابر رئيس، قاضي، پليس و … كنترل خود را از دست دهيم و گفتار يا رفتار غيرمحترمانه از ما سر بزند. در حاليكه اهميت، جايگاه و نقش همسرمان به مراتب بيش از آنها است.

چند نكته:

حدود نيمي از زنان با مادر شوهر خود مشكل و اختلاف دارند ولي فقط 15% مردان با مادر زن خود اختلاف و ناراحتي پيدا مي‌كنند و بيشترين موضوع‌هاي مورد اختلاف كارهاي منزل، تربيت كودكان و مسائل مادي است.

تا آنجا كه مي‌توانيد از مجادله و مقابله با خانواده درجه اول همسرتان (خصوصاً پدر و مادر) جداً خودداري كنيد. با در ميان گذاشتن موضوع با همسرتان (خصوصاً موضوعاتی كه مهم هستند) اجازه دهيد او با شما همفكري و مشاركت كند.

در صورت وجود كدورت ميان همسرتان با خانوادة درجه اولش (پدر و مادر و خواهر و برادر) تا آنجائيكه مي‌توانيد در بهبود رابطه آنها بكوشيد (چيزي كه بسياري از زوجين برعكس آن را انجام مي‌دهند).

اگر از طرف خانواده‌تان ظلمي بر حق همسرتان روا رفت تمام توان خود را براي حمايت از او بكار ببنديد.

هيچگاه مشكلات زن و شوهري خود را با خانواده‌تان در ميان نگذاريد مگر اينكه مطمئن باشيد آنها آدمهايي كاملاً بالغ، منصف و خردمند هستند (نه اينكه شما به اين باوريد بلكه ديگران نيز آن را تائيد مي‌كنند).

ذهنيت منفي در مورد مادر زن و مادر شوهر و عروس و داماد را از خود دور كنيد.

هيچگاه انتظار نداشته باشيد رابطه شما با پدر و مادر همسرتان همانند پدر و مادر خودتان شود (هر چند در برخي از موارد حتي ممكن است پدر و مادر همسر بهتر از پدر و مادر واقعي فرد شوند).

انتظار نداشته باشيد رابطه شما با خانواده همسرتان از همان ابتدا بسيار خوب باشد. چنين رابطه‌اي زمان‌بر و نيازمند شكيبايي و محبت است (زمينه ذهني بسياري از آنها اين است كه شما فرزندشان را از چنگ‌شان درآورده‌ايد و مي‌خواهيد او را بنده خود كنيد).

همسرتان را با پدر يا مادر خود مقايسه نكنيد («دلم تنگ قورمه سبزي مامانم شده!!!»).

هرگز رفتار و گفتاري نداشته باشيد كه كودك را مجبور به انتخاب بين پدر و مادر كنيد ( به كي رفته؟ كي رو بيشتر دوست داري و جملاتي نظير آن براي كودك بسيار استرس‌زا و مخرب است).

از اينكه كودك به يكي از شما وابستگي و توجه بيشتري نشان مي‌دهد، ناراحت نشويد. اين يك روند و ويژگي طبيعي كودك تا 6-5 سالگي است (secure attachment).

در حضور فرزندتان (انتان) هم به يكديگر ابراز علاقه و محبت و احترام كنيد و قدردان و سپاسگزار يكديگر باشيد تا الگوی مناسبی برای آنها باشید.

در موارد تربيتي حتي اگر مطمئن هستيد همسرتان رفتار و واكنش غلطي را مرتكب شده است در آن لحظه مخالفت نكنيد بلكه در زماني ديگر با هم بحث و مشورت نماييد و در اصلاح اشتباه رخ داده شده بكوشيد (مثلاً اگرهمسرتان به نادرستي خواسته فرزندتان را رد كرد و كودك به شما متوسل شد در آن لحظه نظر همسرتان را تائيد كنيد ولي در خلوت با همسرتان موضوع را در ميان بگذاريد).

هرگز دست به تنبيه فيزيكي فرزندتان نزنيد (خشم و كينه و يا حس بي‌ارزش بودن يا دوست نداشتني بودني كه در درون كودك كاشته مي‌شود مي‌تواند تا آخر عمر زندگي فرد را بطور منفي تحت تاثير قرار دهد).

فرزندان را بهانه‌اي براي دور شدن و فاصله گرفتن از همسرتان قرار ندهيد. شما زماني مي‌توانيد فرزند خوب و صالحي پرورش دهيد كه رابطة شما با همسرتان خوب باشد.

هرگز از همسرتان به فرزندان خود شكايت نكنيد و آنها را داور و قاضي قرار ندهيد.

هرگز به فرزندانتان بد همسرتان را نگوييد (حتي اگر به حق باشد) و به دروغ نيز از او حمايت يا تعريف نكنيد.

– عشق داشتن نيست، ساختن است. بي‌جهت با رؤياي پيدا كردن نيمه گم شده خود زندگي اشتراكي‌تان را خراب نكنيد. اگر آن كشش و جذبه اوليه را نسبت به هم داشته‌ايد ولی بمرور زمان کم رنگ شده است، شما مي‌توانيد با آگاهي و تدبير و بر پايه صداقت و محبت آن رابطه عاشقانه واقعي را با همسرتان بوجود آوريد

! هرگز همسرتان را در موقعيتي قرار ندهيد كه مجبور به انتخابِ ميان شما و يا خانواده‌اش باشد. از اين راه حل فقط در موارد حياتي و مهم نظير اعتياد (بر حسب مورد)، خشونت فيزيكي، خيانت و … مي‌توان استفاده كرد.

! اين تفكر مخرب و غلط را كه بايستي گربه را دم حجله كشت، دور بريزيد.

! شما حداقل دو دهه از زندگي‌تان را تنها خوابيده‌ايد و عادات مخصوص خود را داريد و حال يك شبِ، بايستي با همسرتان كه ممكن است عاداتي متفاوت داشته باشد بخوابيد و طبیعی است که دچار برخي مشكلات شويد. خوشبختانه به مرور زمان حركات زوجين در موقع خواب، با هم هماهنگ خواهد شد و تنها مشكلي كه ممكن است باقي بماند مسئله خروپف كردن يكي از زوجين است. خروپف ممكن است بدلايلي همچون نامناسب بودن موقعيت سر، چاقي، استعمال دخانيات، اختلال نرم كام، انحراف بيني و برخي مسائل طبي و آناتوميك باشد كه خوشبختانه با مراجعه به پزشك قابل برطرف شدن هستند.

! هر فردي دهان و بدنش بوي خاصي دارد، اما نواحي خاصي از بدن (نظير ناحيه تناسلي، زير بغل، بین انگشتان پا، اطراف بيني و ناف) بدليل شرايط خاص و وجود برخي از ميكروبهاي طبيعي، ظرف چند ساعت بدبو مي‌شوند. تاثير هر نوع بو، بر روي هر فردي مي‌تواند متفاوت باشد ولي بوي بد هميشه باعث سركوب حس جنسي مي‌شود (مگر در افرادي كه مشكل رواني داشته باشند). علاوه بر مسواك زدن، عادت كنيد هر شب قبل از رفتن به رختخواب دوش نيز بگيريد.

! مشكلات جنسي‌تان را از همان روزهاي اول جدي بگيريد و با همسرتان در ميان بگذاريد و در صورت لزوم حتي با يك مشاور صحبت كنيد.

3) اگر قبلاً در مورد مسائل مهم، با هم مشورت و گفتگو نكرده‌ايد آن را در اولويت اول قرار دهيد (شغل، تحصيل، مسائل اقتصادي، بچه، محدودة وظايف و مسئوليت‌ها، توقعات، خانواده‌ها و …).

4) با شك و ترديد زندگي نكنيد. اگر متوجه مسئله‌اي شك برانگيز شديد، بدون اينكه قضاوت كنيد، با احتياط و مراقبت تمام عيار از هر کاری كه مي‌توانيد شك خود را برطرف كنيد (چه مثبت، چه منفي) دريغ نكنيد (به شرط اينكه اساساً شخصيت شكاكي نداشته باشيد كه در اين صورت اول بايستي با مراجعه به متخصص آن را برطرف كنيد) و براي يكبار و هميشه شك خود را برطرف كنيد.

5) براي همسرتان، همسر (همراه، همدم و دوست) باشيد نه پدر يا مادر: بسياري از زوجين به اشتباه و ناخودآگاه، مهرباني و محبت‌شان بوي پدری يا مادري مي‌دهد (بكن، نكن، خوبه، بده). هر چند چنين رابطه‌اي در اوايل براي هر دو طرف ممكن است بسيار خوشايند و لذّت‌بخش باشد ولي دیری نخواهد پایید كه به دشمني و نفرت تبديل خواهد شد. براي اجتناب از اين مسئله نه بجاي او احساس كنيد (بيرون سرده، شال گردنت‌رو ببر؛ اين رژ لب جلفه و …) ، نه بجاي او فكر كنيد و نه بجاي او تصميم بگيريد (اون دوستات فلانند، نمك برات خوب نيست و …).

6) همة افراد در ذهن خود الگو و مدلي از يك همسر ايده‌آل دارند كه ممكن است والدين و يا افراد ديگر باشند. قبل از اينكه همسرتان بخواهد مطرح كند، خودتان پيش قدم شده و در جلسات هفتگي يا ماهانه، دوستانه و صميمانه از همسرتان بخواهيد كه اشتباهات و نقص‌هاي شما را متذكر شود و آن را فرصتي طلايي براي بهبود رابطه و رشد خود در نظر بگيريد. بخاطر داشته باشيد كه فقط مردگانند كه اشتباه نمي‌كنند و هيچ انسان كاملي وجود ندارد.

7) هيچگاه احساس و ناراحتي خود را پنهان و سركوب نكنيد و صادقانه و مهربانانه آن را با همسرتان در ميان بگذاريد

8) تمامي مسائل خصوصي گذشته خود را به خاك بسپاريد (حتي خاطرات). در زندگی اشتراکی جایی برای نگهداشتن دفترچه خاطرات یا عکسهای آنچنانی دوران مجردی ، پیام تبریک فرستادن به دوست … قدیمی، دعوت به جشن عروسی دوست … قدیمی، و …. نیست.!

9) مسائل خصوصي زندگي زناشويي خود را با فاميل و يا دوستان در ميان نگذاريد و در مورد مشكلات و اختلافات زناشويي بدنبال كمك تخصصي برويد. برای شروع اگر پدر یا مادر خود را فردی آگاه و عادل میدانید ( و دیگران میدانند) میتوان مورد را با آنها درمیان گذاشت ولی خودتان تصمیم درست را بگیرید.

10) هر انساني هر چند ناقص، هميشه نكات مثبت و خوبي هم دارد. هر روز دليل و بهانه‌اي پيدا كنيد كه از همسرتان تشكر و قدرداني كرده و ابراز محبت و علاقه كنيد.

این مقاله برگرفته شده از کتاب: مسائل و مشکلات زناشویی و راهکارها