كودكان در موقعيتهاي مختلف رفتارهاي خشونتآميز را ياد ميگيرند (با دست زدن، بيشگون يا گاز گرفتن، موكشيدن، هل دادن، با پا زدن و …) يكي از علل مهم رفتارهاي خشونتآميز كودكان، تنبيه فيزيكي و شاهد آن بودن است ولي ميتواند بدليل عصباني شدن و يا ترساندن ديگري براي بدست آوردن چيزي باشد.
درايت و راه حل
- قانون بگذاريد: كسي را نزنيد، زيرا باعث صدمه رسيدن و درد آنها ميشود.
- تبعيد كنيد: بلافاصله كودك را به محلي كسلكننده (مثلاً گوشه اطاق) تبعيد كنيد. اگر تبعيد مؤثر واقع نشد براي بقيهي روز او را از يك امتياز خاص محروم كنيد (گرفتن اسباببازي مورد علاقهاش يا منع تماشاي تلويزيون در آن روز). اگر شاهد آن هستيد كه كودكتان در شرف آسيبرساندن به ديگري است بلافاصله قبل از بروز آن او را كنترل كنيد (تغيير مكان و يا منحرف كردن حواس او به چيز ديگري).
- راه جايگزين نشان دهيد: روش مناسبي براي كنترل و ابراز خشم به كودك خود بياموزيد. براي اين منظور تدابير زير بيفايده نخواهند بود:
-كودك را تشويق كنيد كه هرگاه عصباني و خشمگين ميشود با كلام، عصبانيت خود را ابراز و بيان كند.
– قبل از اينكه هر كار و واكنشي نشان دهد تا 5 یا 10 بشمارد و چند نفس عميق بكشد.
– از محل و مكاني كه هست خارج شود و در همان زمان، ناراحتي خود را بلند بيان كند.
– در كودكان كمتر از 3 تا 4 ساله كه بيان ناراحتي و عصبانيتشان چندان ميسر نيست آنها ميتوانند پاي خود را زمين بكوبند يا بالش را بزنند يا يك صفحه كاغذ را تكهتكه كنند (يا ديگر رفتارهاي غير زيانبار).
- احساس او را درك و تاييد كنيد (ميدونم از دست برادرت خيلي ناراحت و عصباني هستي و دوستداشتي اونو ميزدي ولي خوشحال هستم كه اين كارو نكردي).
- راه صحيح رسيدن به خواسته خود را به آنها آموزش دهيد (آموزش نوبت، مشاركت، معامله و …).
- هيچگاه تنبيه نكنيد: حداقل در اين سنين تنبيه نه تنها هيچ تاثير مثبتي در كنترل خشونت و تربيت صحيح ندارد بلكه باعث بدآموزيهاي بيشتري در او و ايجاد خشم و نفرت و كينه و عواقب مربوطه ميشود.
- در هر زمان كه كودك در روابط اجتماعي (از جمله با خواهر و برادر) رفتار كمك كننده، همكارانه، مشاركتي و يا دوستانه دارد، او را تحسين و تشويق كنيد.
این مقاله برگرفته شده از کتاب: پرورش،تربیت و مراقبت از کودکان و نوجوانان 2 تا 5 سالگی